وب نوشتهای عرفانی و ادبی




تَصَوُّف،   ساحت معنوی و درونیِ اسلام که از ابتدای تاریخ آن، نخست در قالب زهد و پرهیز، سپس در چهارچوب طریقه‌های صوفیه در سرزمینهای مختلف جلوه‌گر شده، و با وجوه گوناگون تمدن اسلامی در ارتباط بوده است. در این مقاله، جنبه‌های مختلف تصوف به شرح فهرست بررسی شده است:

ادامه مطلب


به گزارش ایسنا، این استاد ادبیات فارسی، نسخه‌پژوه، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مولف نخستین‌ کتاب‌های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، در سن ۹۸سالگی از دنیا رفت.

حسن قریبی با تایید این خبر به ایسنا گفت نیساری این اواخر مدتی به خاطر بیماری معده در بیمارستانی در پاریس بستری بوده و امروز (شنبه، ۲۲ دی‌ماه) از دنیا رفته است.

شیرین عاصمی، مسئول دبیرخانه شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم گفت نیساری که برای درمان و دیدار پسرش به فرانسه رفته بود وصیتش این بوده که در ایران به خاک سپرده شود و پسرش در حال انجام کارهای مربوط به سفارت و انتقال پیکر او به ایران است.

ادامه مطلب


بررسی ورود اشعار عارفانه به ادبیات فارسی مورد توجه همه‌ی‌تاریخ‌نگاران ادبیات فارسی بوده است. اما در میان کتاب‌های نوشته شده با دو تعبیرمتفاوت رو‌به‌رو می‌شویم. گروهی از این بحث با عنوان تجلی عرفان در ادبیات فارسی» یاد می‌کنند و گروهی با عبارت ورود شعر به ادبیات عرفانی». گرچه این دو عنوان درنگاه نخست شبیه به یکدیگرند. اما برای دقیق‌تر شدن بحث باید تأمّل بیشتری صورتگیرد.

ادامه مطلب


نویسنده:

مترجم:

سید یوسف ابراهیمیان آملی

کتاب جلوه دلدار» که ترجمه کتاب جامع الاسرار و منبع الانوار» سیدحیدر آملی است، با ترجمه سیف ابراهیمیان آملی و به همت نشر رسانش تجدید چاپ شد. علامه سیدحیدر آملی از عرفا و مفسرین شیعی در قرن هشتم است. وی در مقدمه کتاب، انگیزه تألیف این اثر را درخواست جماعتی از برادران صالح و سالک که خواهان کتابی درباره اسرار انبیا و اولیا بودند، عنوان کرده است. سیدحیدر آملی در بحث تعیین خاتم ولایت، برخی از آموزه های اصلی ابن عربی و شارحان او، به ویژه قیصری را دگرگون ساخته و بر خلاف ابن عربی و برخی مریدانش که حضرت عیسی(ع) را خاتم اولیای مطلق و ابن عربی را خاتم اولیای مقید معرفی می کنند، خاتم اولیای مطلق را حضرت علی(ع) و خاتم اولیای مقید را حضرت مهدی(عج) معرفی کرده و سبب اشتباه ابن عربی و قیصری را در این مسئله پیروی آنان از مذهب تسنن و تعصب داشتن به آن دانسته است. شرح معنای توحید و اسرار و اقسام آن و نسبت بین تشیع و تصوف است. در این اثر ضمن بیان ابعادی از حقیقت توحید و شریعت اسلامی، سعی شده است با استناد به آیات قرآن و روایات و همچنین براهین عقلی رابطه بین شیعیان با صوفیان به عنوان یک رابطه حقیقی جلوه داده شده و نشان داده شود که شیعه حقیقی همان صوفی و صوفی حقیقی همان شیعه است. بیان زوایای مختلف توحید صفاتی و افعالی، کیفیت توحید وجودی و معنای آن، نسبت بین علت فاعلی و علت قابلی، رابطه بین حقیقت و ماهیت، اسرار نبوت و نسبت بین آن و بین ولایت و امامت، فرق وحی با الهام، نسبت بین الهام و کشف، تعیین خاتم اولیاء و اوصیاء، رابطه بین اسلام و ایمان، چگونگی کسب علوم الهی و بیان رابطه بین طریقت و شریعت از دیگر مندرجات مهم مطرح شده در این اثر است. چاپ نخست کتاب جلوه دلدار»، ترجمه کتاب جامع الاسرار و منبع الانوار» سیدحیدر آملی، با ترجمه سیف ابراهیمیان آملی، توسط انتشارات رسانش در شمارگان 2000 نسخه، در854 صفحه منتشر شد.

لینک دانلود کتاب جلوه دلدار ترجمه جامع الاسرار



کتاب درآمدی بر تصوف و عرفان اسلامی نوشته ویلیام چیتیک و ترجمه جلیل پروین مجموعه‌ای از مقالات اوست که طیف وسیعی از ابعاد مختلف تصوف و عرفان اسلامی از قبیل طریق و سنت تصوف، نفس انسانی، ذکر خداوند، عشق و سماع الهی را در بر می‌گیرد.

وقتی عرفان اسلامی را از زبان چیتیک می شنویم، گویی به دل نشین‌تر نجوا و نزدیک‌ترین قرائت انسان غربی از سنت عرفانی خود گوش فرا می‌دهیم. البته این امر بعید به نظر نمی‌رسد، زیرا او سالها در ایران، ادبیات فارسی خوانده و با فرهنگ، اندیشه و عرفان اسلامی ما به خوبی آشناست.

ادامه مطلب


تحصیل و تدریس

ویلیام چیتیک1 در سال 1943م.(1322ش.) در شهر میل فورد، از توابع ایالت کنتیکت آمریکا در خانواده ای با مذهب پروتستان دیده به جهان گشود. دوران دبیرستان را در زادگاه خویش سپری کرد و بعد از گذراندن این مقطع تحصیلی، وارد دانشگاه گردید و در رشته تاریخ در کالج وستر به اخذ مدرک کارشناسی نایل آمد2 و چون احساس نمود مطالعات تاریخی در خصوص مشرق زمین و خاورمیانه، نیاز مبرمی به دانستن زبان عربی دارد، برای فراگیری آن به سرزمین لبنان مهاجرت کرد و در دانشگاه آمریکایی بیروت تحصیلات خویش را پی گرفت. وی در اثنای این مطالعات، به عرفان اسلامی علاقه مند گشت و بعد از آشنایی با دکتر سید حسین نصر و حضور در جلسات او، اشتیاقش شدت یافت. بعد از بازگشت به آمریکا، برای آشنایی با عرفان شرقی، کتاب مثنوی را که به زبان انگلیسی ترجمه شده بود، مطالعه کرد و محصول این تلاش را در اختیار سایر علاقه مندان قرار داد.3 شور زایدالوصف او برای آموختن عرفان ناب اسلامی موجب شد که به ایران بیاید و در رشته ادبیات دانشگاه تهران مشغول تحصیل گردد.4 مدت اقامت او در ایران، 12 سال به درازا کشید. چیتیک پس از اخذ درجه دکترا در زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران در سال 1353ش. در دانشگاه صنعتی شریف به تدریس علوم انسانی مشغول گردید.

ادامه مطلب


تلبیس ابلیس کتابی به عربی در ردّ و نقد اصحاب عقاید و طوایف مختلف از جمله فیلسوفان و صوفیان ، تألیف ابوالفرج ابن جوزی عالم و واعظ حنبلی قرن ششم می‌باشد.

این کتاب به تعبیر مؤلف درباره انواع محرّمات و بدعت های ناشی از وسوسه های شیطانی است.

ابن جوزی در این اثر، با بحث جدلی به بسیاری از طوایف و فرق ، از جمله خوارج ، شیعیان (به قول او روافض )، فلاسفه، متکلمان ، باطنیان و به ویژه صوفیه، تاخته و حتی برخی محدّثان و فقها را، به سبب طرفداری از آنچه او بدعت و خروج از سنّت رسول اکرم صلی اللّه علیه وآله وسلم خوانده، نکوهش کرده است.

ابن جوزی در تحمیدیّه کتاب، ضمن ستایشِ عقل به عنوان تصدیق کننده وحی ، ابلیس را مؤثر در فرقه فرقه شدن مردم پس از عصر پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله وسلم و صحابه معرفی می‌کند و می‌گوید که این کتاب را نوشته است تا مردم را از فتنه ابلیس بر حذر دارد و پنهان کاری های او را آشکار کند.

ادامه مطلب


حجت‌‌الاسلام والمسلمین محمدحسن وکیلی از استادان علوم فقه، اصول و فلسفه در حوزه علمیه مشهد است.
وی فعالیت‌های مختلفی در زمینه دفاع از فلسفه داشته است و کتابی در نقد مکتب تفکیک نوشته است که باعث شد به دیدار خصوصی با مقام معظم رهبری نائل شود. در گفتگوی مشروح فارس با وی، مطالب زیر بحث و بررسی شده است:

ادامه مطلب


*منبع مقاله: پورتال جامع علوم انسانی به نقل از 

پگاه حوزه 1386 شماره 222

**نویسنده:

سید حسن اسلامی

***درج مقاله در وبلاگ به معنی تأیید یا رد محتوای آن و نیز موضع رسمی مدیر وبلاگ در باره مکتب تفکیک نمی باشد.

آنچه امروزه به نام مکتب تفکیک شناخته می شود، عنوانی است که برمدرسه معارفی خراسان نهاده شده و خوش جا افتاده است. مهم ترین ویژگی این مکتب تاکید آن بر جدایی راه های سه گانه دست یابی به معرفت ؛ یعنی وحی، عقل و کشف است. از نظر این مکتب، دین، فلسفه وعرفان، مسیرهای جداگانه ای طی می کنند و این تنها نقطه عزیمت آن است.

ادامه مطلب


نویسنده: حاج شیخ محمد حسن وکیلی

توکل از مفاهیم بسیار عالی و بلند در شریعت اسلام است و شناخت صحیح آن، مبتنی بر مقدماتی است. حقیقت توکّل حالتی قلبی است که واقعیت آن اینست که فقط خدا را منشأ اثر ببیند و بر اسباب تکیه نکند و در عمل هرجا تکیه بر اسباب وظیفه است، بر آن تکیه کند و در غیر آن به اسباب اعتنا ننماید.

ادامه مطلب


درس‌گفتار نخست: نظر خاقانی درباره‌ی عرفان چیست؟

پانزدهمین نشست از مجموعه‌ی درس‌گفتارهایی درباره‌ی خاقانی به گرایش خاقانی به عرفان» اختصاص داشت که چهارشنبه ۱۵ اردیبهشت با سخنرانی دکتر مهدی محبتی در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد. با اینکه شالوده‌ی بسیاری از قصاید خاقانی بر توحید و موعظه و حکمت و انزوا و فقر و مسائلی از این دست استوار است و قصایدی که رهاورد حج اوست نیز از همین قسم است، کمتر درباره‌ی گرایش خاقانی به عرفان و تصوف بحث شده است.

ادامه مطلب


حکیم نظامی گنجوی با خلق خمسه در موضوعات گوناگون ازجمله منظومه های خسرو و شیرین »و لیلی و مجنون »به عنوان شاهکار داستان های عاشقانه ادب فارسی و منظومه اسکندرنامه »ازبهترین داستانهای حماسی و منظومه هفت پیکر »بزرگترین داستان تاریخی ،توانایی و استعداد شاعری خود را در سرودن انواع موضوعات ادبی نشان داده است و در کنار اینها منظومه مخزن الاسرار »که معرف جنبه عرفانی و اخلاقی و حالات و معنوی شاعراست و رگه هایی ازطریقت عارفانه یقین ،توجه به دل و خلوت و عشق و معرفت و دیگر راز و رمزهای صوفیانه ی شاعر دیده می شود همگی حاکی اززهد و معرفت و عرفان نظامی می باشد .

ادامه مطلب


حکیم نظامی گنجوی با خلق خمسه در موضوعات گوناگون ازجمله منظومه های خسرو و شیرین »و لیلی و مجنون »به عنوان شاهکار داستان های عاشقانه ادب فارسی و منظومه اسکندرنامه »ازبهترین داستانهای حماسی و منظومه هفت پیکر »بزرگترین داستان تاریخی ،توانایی و استعداد شاعری خود را در سرودن انواع موضوعات ادبی نشان داده است و در کنار اینها منظومه مخزن الاسرار »که معرف جنبه عرفانی و اخلاقی و حالات و معنوی شاعراست و رگه هایی ازطریقت عارفانه یقین ،توجه به دل و خلوت و عشق و معرفت و دیگر راز و رمزهای صوفیانه ی شاعر دیده می شود همگی حاکی اززهد و معرفت و عرفان نظامی می باشد .

ادامه مطلب


چکیده :
 

حکیم نظامی گنجوی با خلق خمسه در موضوعات گوناگون ازجمله منظومه های خسرو و شیرین »و لیلی و مجنون »به عنوان شاهکار داستان های عاشقانه ادب فارسی و منظومه اسکندرنامه »ازبهترین داستانهای حماسی و منظومه هفت پیکر »بزرگترین داستان تاریخی ،توانایی و استعداد شاعری خود را در سرودن انواع موضوعات ادبی نشان داده است و در کنار اینها منظومه مخزن الاسرار »که معرف جنبه عرفانی و اخلاقی و حالات و معنوی شاعراست و رگه هایی ازطریقت عارفانه یقین ،توجه به دل و خلوت و عشق و معرفت و دیگر راز و رمزهای صوفیانه ی شاعر دیده می شود همگی حاکی اززهد و معرفت و عرفان نظامی می باشد .

ادامه مطلب


1- چه بسا شخص حریص بر امری از امور دنیا ، که بدان دست یافته و باعث نافرجامی و بدبختی او گردیده است ، و چه بسا کسی که برای امری از امور آخرت کراهت داشته و بدان رسیده ، ولی به وسیله آن سعادتمند گردیده است .
بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج 75، ص (166)

ادامه مطلب


معرف

اصطلاحی‌ بلاغی‌ به‌ معنی‌ شکایت‌ شاعر از روزگار و اهل‌ آن‌ که‌ از قول‌ یعقوب‌ علیه‌السّلام‌: اِنّما اَشکُواْ بَثِّی‌ وَ حُزْنی‌ اِلَی‌اللّه‌ وَ اَعلَمُ مِنَاللّهِ م'ا لا' تَعْلَمُون‌ (یوسف‌: 86) اقتباس‌ شده‌ است

ادامه مطلب


نخستین پرسشی که یک فرد در مواجهه با این منبع عظیم برای خود طرح می کند این است که مثنوی از نظر خود مولانا چگونه کتابی است؟ پاسخ این سوال در صفحات 849 تا 858 داده شده است.

اگر کسی بخواهد با شیوه تمثیل سازی و داستان سرایی مولانا در مثنوی آشنا شود باید به صفحه 859 تا 862مراجعه نماید.

ادامه مطلب


بینامتنیت یا "متنِ پنهان" (به انگلیسی: Intertextuality) شکل‌گیری معنای متن توسط متون دیگر است. این می‌تواند شامل استقراض و دگردیسی متنی دیگر توسط مؤلف یا ارجاع دادن خواننده به متنی دیگر باشد. اصطلاح بینامتنیت»، از زمان ابداعش توسط جولیا کریستوا در سال ۱۹۶۶ دفعات بسیاری تغییر یافته‌است و قرض گرفته شده‌است.

ادامه مطلب


نشانهشناسی چیست؟[1]

یوگن گُرنی[2]

برگردانِ علی‌رضا امرایی

 

وقتی افراد پی می‌برند که من متخصص نشانه‌شناسی هستم و حتی در این زمینه در دانشگاه تدریس می‌کنم، مدام از من می‌پرسند: بگو ببینم، نشانه‌شناسی یعنی چه؟» در طول زمان برای من محرز گردیده است که اغلب عکس‌العمل مردم عادی به واژه‌ی نشانه‌شناسی»، همین است. کسی نمی‌داند نشانه‌شناسی چیست و با چه چیزی سر و کار دارد. (شایان توجه است که غالباً هیچ‌کس نمی‌پرسد: ریاضی با چه چیزی سر و کار دارد؟» یا موضوع علم زیست‌شناسی چیست؟» چرا که موضوع و هدف این رشته‌ها را ظاهراً از طریق شم و احساس درونی می‌دانیم.)

در هر مرتبه که تلاش کردم پاسخی برای این مسئله پیدا کنم و مقصود و هدف حرفه‌ام را شرح دهم، دریافتم که این کار به هیچ‌وجه ساده نیست. (به‌طور معمول، من با گفتن اینکه این علم در واقع چیزی مابین فلسفه و فقه‌اللغه است، از ارائه‌ی یک پاسخ صریح سر باز می‌زدم.) به مرور به فهم این موضوع نائل آمدم که واقعاً خود من نیز نمی‌دانم نشانه‌شناسی چیست. بدین‌ترتیب شروع به اندیشیدن در مورد این حقیقتِ کمابیش شگفت‌آور کردم و مایلم که نتایج تفکراتم را در اینجا ارائه دهم.

ادامه مطلب


1. تعریف
هرمنوتیک (Hermeneutics) در تعریفی ابتدایی، علم تعبیر، تفسیر و تاویل، نام گرفته است. هرمنوتیک به معنای تعبیر و تفسیر برای دستیابی به معناست. (1) این واژه در فارسی زندآگاهی » نیز ترجمه شده است. (2) پل ریکور، هرمنوتیک را فن تشریح و توضیح نمادها بخصوص نمادهایی که معنی صریح دارند می شناسد. (3) او در مقاله رسالت هرمنوتیک » تعریف زیر را تعریف کارآمدی از هرمنوتیک تلقی می کند: هرمنوتیک نظریه عمل فهم است در جریان روابطش با تفسیر متون. (4)

ادامه مطلب


عرفان و تصوف را میتوان به‌عنوان عشق به مطلق تعریف کرد؛ زیرا نیرویی که معرفت حقیقی را از زهد و ریاضت‏کشی محض جدا میسازد، همان عشق و محبت است.* تعریف و توصیف نسبتاً جامع و کامل از عرفان اسلامی، بدون توجه به پشتوانه فکری، فلسفی و کلامی آن، کار چندان درستی نیست. به همین دلیل می‌کوشیم مکتب‏های عرفانی و جریان‏های وابسته به‌ آن را به‌طور کامل معرفی کنیم.
در تحولات فکری فلسفی و عرفانی ایران با جریان‌هایی مانند مکتب فلسفی مشاء، مکتب اشراق و عرفان و مکتب فلسفی تلفیقی صدرایی روبه‌رو هستیم که اکنون به آنها می‌پردازیم.

ادامه مطلب


جمال السالکین عبد الباقى خطّاط صوفى، متخلّص به باقى» و ملقّب به دانشمند»، فاضل و عالم و محقّق و شاعر و ادیب تبریزى الاصل و ساکن در بغداد بود.

وى معاصر با شاه عبّاس صفوى (سلطنت به سالهاى: ۹۶۶-  ۱۰۳۸) و وفات او پس از فوت شاه عبّاس و به سال ۱۰۳۹ ق. بوده است.

ادامه مطلب


میراث مکتوب - قطب‌الدین محمد بن محیی بن محمود، مشهور به عبدالله قطب» و قطب بن محیی»، از عارفان و زاهدان قرن نهم هجری است. محققان در تحقیقات پیشین دوران زندگی وی را بین سال‌های ۸۳۸ تا ۹۰۰ تخمین زده‌اند، اما بر اساس یافته‌های مصحح این اثر، به طور قطع تا سال ۹۰۱ق زنده بوده است.

ادامه مطلب


میراث مکتوب - از بزرگ عارفان سدۀ نهم و اوایل سدۀ دهم هجری، قطب بن محیی انصاری» است. عارفی که حرکتی بزرگ را در احداث شهری برای اهل سلوک رهبری کرد، و طرفه تر آنکه این رهبری، غیر حضوری و با ارسال نامه صورت گرفت! نامه هایی که رهبری احداث شهر اخوان آباد» رسالت کوچکترش بود! نامه هایی سرشار از معرفت و حکمت که سلوک معنوی ارادتمندان جناب قطب مبتنی بر آن گشت، و آنچه از قطب برای آیندگان باقی ماند، تعداد زیادی از همان نامه ها بود، که به قول استاد فروزانفر، آیت فصاحت و بلاغت به شمار می رود و در حد خود نظیر ندارد.

ادامه مطلب


چکیده

تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی نوین در تحلیل گفتمان است که در دهه‌های اخیر، در طیف وسیعی از پژوهش‌ها در رشته‌های ادبیات و روان‌شناسی به کار گرفته شده است. اگرچه رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی رابطۀ زبان، قدرت، ایدئولوژی و گفتمان را در اولویت قرار می‌دهد، اما ادبیات ملت‌ها را نیز می‌توان در چارچوب گفتمان انتقادی و نقد زبان‌شناختی تحلیل و تفسیر کرد. تاریخ بیهقی از جمله آثاری است که بررسی آن در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی میسر است و به تحلیلگر امکان می‌بخشد تا رابطۀ قدرت، ایدئولوژی و گفتمان را در این اثر آشکار سازد. این پژوهش بر آن است تا با بررسی زبان‌شناختی داستان مرگ بونصر مشکان» از تاریخ بیهقی، به لایه‌های زیرین و پنهان متن ـ یعنی وضعیت رابطۀ قدرت و ایدئولوژی در عصر غزنوی ـ برسد و با کنار هم گذاشتن ایدئولوژی‌های مختلف در درون متن، به آشنایی‌زدایی انتقادی دست پیدا کند. برای این کار، از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف استفاده می‌شود و متن در سه لایۀ توصیف، تفسیر و تبیین مورد تحلیل قرار می‌گیرد. در سطح توصیف، بیشتر بر انتخاب نوع واژگان، شخصیت‌ها و جنبه‌های استعاری تأکید شده است که دیدگاه ایدئولوژیک نویسنده را بیان می‌کند. فضای سرد و بی‌روح حاکم بر داستان، اختناق اوضاع اجتماعی آن دوره و حس آزادی‌طلبی توأم با یأس شخصیت اصلی داستان که در کلمات و عبارات متن نهفته و نویسنده با هنرمندی تمام آن‌ها را کنار هم آورده است، از ویژگی‌های برجستۀ این بخش به شمار می‌آید. در سطح تفسیر، بحران عاطفی و روانی حاکم بر اجتماع آن دوران و گفتمان طیف‌های مختلف با پیوندی بینامتنی تفسیر می‌شود. در سطح تبیین، تقابل آسایش روحی و پریشانی، تعهد و بی‌تعهدی، وفاداری و خیانت، دوستی و دشمنی، همگی، فضای داستان را در هیجان تقابلی فرومی‌برد.

ادامه مطلب


تحلیل گفتمان ( Discourse Analysis ) که در زبان فارسی به سخن‌کاوی، تحلیل کلام و تحلیل گفتار نیز ترجمه شده است، یک گرایش مطالعاتی بین‌رشته‌ای است که در اواسط دهه‌های ۶۰ و ۷۰ در پی تحولات معرفتی در علوم اجتماعی و انسانی ظهور کرد. این گرایش به دلیل بین‌رشته‌ای بودن به زودی بعنوان یکی از روش‌های کیفی در حوزه‌های مختلف علوم ی، علوم اجتماعی، ارتباطات و زبان‌شناسی انتقادی قرار گرفت.

ادامه مطلب


علیرضا صدری اقدم*

چکیده

به تازگی در ایران عرفانی ظهور یافته که می‌کوشد خود را اصیل و آسمانی جلوه دهد. بنیان‌گذار این عرفان­واره، مدعی است که با شعور مرموز کیهانی و آگاهی جهان مادی ارتباط دارد و می‌تواند با مرتبط ساختن افراد به این شعور، شناخت و عرفان حقیقی را با تجربه­ای غیرقابل انتقال، در اختیار دیگران قرار دهد گذاشته و انسان را به درک وحدت در گسترة هستی برساند. در این نوشتار می‌کوشیم دیدگاه­های عرفان حلقه (کیهانی) را تبیین و پس از بررسی، سلوک ادعا شدة آن را در کسب معنویت، کمال و معرفت نقد کنیم. ازاین‌رو، با تأکید بر مکتوبات و آثار محمدعلی طاهری» ـ مبدع عرفان کیهانی» ـ خواهیم کرد. از داوری دربارة انگیزه­ها و مقاصد این جریان پرهیز شود.

کلید واژگان: عرفان کیهانی، سلوک معنوی، محمدعلی طاهری.


*. دکترای تخصصی کلام alireza18110@gmail.com

ادامه مطلب


ازرنگ گل تا رنج خار، شکل‏‌شناسی قصه‏ های‏ شاهنامه که شرکت انتشارات علمی و فرهنگی آن را منتشر کرده است. این اثر از معدود آثاری است که پهنه ی پنجاه و چند هزار بیتی شاهنامه را یک‏باره درنوردیده و کل حماسه فردوسی را از یک چشم‏انداز بر‌تر در مطالعه گرفته است.

ادامه مطلب


شکل شناسی یا  مور فولوژی از اصطلاحات علم الحیات است و بنا به  مندرجات دایره المعارف ها ، علمی است که از ساختمان و شکل ظاهری موجودات زنده ( اعم از گیاهی و حیوانی ) و غیر زنده ( معدنیها ) بحث می کند.به طور کلّی تحقیق در اشکال ظاهری موجودات است.

ادامه مطلب


افضل الدین محمد بن حسین بن محمد مَرَقی کاشانی معروف به بابا افضل ( زاده نیمۀ اول قرن شش، فوت حدود ۶۱۰ ه.ق.)، فیلسوف و حکیم بزرگ ایرانی است که تعداد زیادی رباعی به او نسبت داده شده است. از جزئیات زندگی او تقریباً هیچ چیز روشنی در دست نیست، بر اساس قراین در اوایل قرن هفت مقارن حملۀ سراسری چنگیز به ایران زمین، بابا افضل در سنین پیری بوده است. خواجه نصیرالدین توسی گفته است که شخصی به نام کمال الدین محمد حاسب که از شاگردان بابا افضل کاشانی بوده است در روزگار نوباوگی خواجه نصیر ( زادۀ ۵۹۷ ) به دیار آن‌ها ( توس ) افتاده است وخواجه نصیر برای یادگیری ریاضی پیش وی می رفته است.

ادامه مطلب


عرفا و فلاسفه مراتب عالم هستی را عالم ملک یا جهان مادى وجسمانى، عالم ملکوت یا جهان برزخى،عالم جبروت یا عالم فرشتگان مقرب،عالم لاهوت یا عالم اسماء و صفات الهى و عالم هاهوت یا ذات که همان مرحله غیب الغیوب ذات بارى تعالى دانسته اند.

ادامه مطلب


پرسش
 
در کتاب های فلسفی و عرفانی و کتاب های مشابه در حین بحث از عوالم وجود و تقسیمات آن مثلا عالم لاهوت و جبروت و ملکوت، ملک و ناسوت یا تقسیم های دیگر مانند عالم عقل و عالم مثال، یا به زبان شرع؛ عالم آخرت و عالم برزخ و عالم دنیا و این گونه از تقسیمات. در حقیقت من معنای عالم آخرت و برزخ و دنیا را چون در آیات و روایات توضیح و تبین شده است را می فهم، اما اکنون دوست دارم بر طبق یک استدلال روشن و آسان و متین چگونگی تقسیم عوالم و استدلال بر وجود خارجی آنها را بدانم. به طور مثال چگونه ثابت می کنیم که اکنون عالم جبروتی وجود دارد و در همان حال برخی از خصوصیات را به آن عالم نسبت می دهیم. لذا از شما تقاضا دارم که دلیل بر وجود عالم لاهوت، جبروت، ملکوت، ناسوت، عقل و مثال بیاوریدو بفرمائید که چرا در این عوالم منحصر شد و از کجا ویژگی های آن شناخته شد؟ و چگونه این عوالم با یکدیگر رابطه دارند و وسیله ارتباطی بین این عوالم چیست؟ مثلا مرگ وسیله انتقال از عالم دنیا به عالم برزخ است، آیا چنین انتقالی بین دیگر عوالم نیز وجود دارد؟ تقاضا دارم در استدلال خود از آیات وروایات نیز استفاده کنید.

ادامه مطلب


گنوس در انگلیسی معادل واژه ی know  » به معنای شناخت و معرفت قرار می گیرد.آیین گنوسی جریان فکری کهنه ای است که بر آگاهی از رازهای ایزدی تأکید داشت گنوس که قدمتش به قبل از میلاد مسیح می رسد دارای عناصری عارفانه و زاهدمسلک می باشد.

ادامه مطلب


وز سواد آموزما هم یاد باد

کوبه ما خواندن نوشتن یاد داد

از پدر گر قالب تن یافتیم

از معلم جان روشن یافتیم

ای تو کشتی نجات روح ما 

ای به طوفان جهالت نوح ما

ای معلم چون کنم توصیف تو

چون خدا مشکل توان تعریف تو

یک پدر بخشنده آب و گل است

یک پدر روشنگر جان و دل است

ای معلم ای چراغ رهنما

در ردیف انبیایی مرحبا

آفرینش مکتب است و کردگار

خود مدیر و انبیا آموزگار

می توان در سایه آموختن

گنج عشق جاودان اندوختن

پیرم و موی سرم برف تموز

یاد عهد مکتبم در دل هنوز

صحبت آموزگاران یاد باد

یاد باد آن روزگاران یاد باد .  

(استاد شهریار)

هفته #معلم گرامی باد.

 

 


چکیده :

یکی از مسائل مهم فلسفه عرفان، ماهیت کشف و شهود و یا تجارب عرفانی است. در این باره دو دیدگاه از اهمیت ب ی شتری برخوردار است: ذات‌گرایی و ساخت‌گرایی.

در این نوشتار دیدگاه شیخ درباره ماهیت تجربه عرفانی مورد تحقیق قرار می‌گیرد. فرضیه ما در اینجا آن است که مکاشفات عرفانی نزد سهروردی با وجود تنوع گسترده‌ای که دارند دارای اوصاف مشترکی هستند که در سنت‌ها و آیین‌های مختلف در طول تاریخ به وقوع پیوسته‌اند، از این‌رو دیدگاه وی به ذات‌گرایی نزدیک تر است.

ادامه مطلب


آخرین مطالب

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها